Di Chúc Có Bắt Buộc Công Chứng
Di chúc là một văn bản pháp lý quan trọng, phản ánh ý chí và mong muốn của người lập di chúc về việc phân chia tài sản sau khi họ qua đời. Tuy nhiên, không phải ai cũng rõ ràng về yêu cầu công chứng hay chứng thực di chúc. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về việc di chúc có bắt buộc phải công chứng, chứng thực hay không, và những điều cần lưu ý để di chúc có giá trị pháp lý.
1. Di Chúc Có Bắt Buộc Công Chứng, Chứng Thực Không?
Các Hình Thức Của Di Chúc
Theo Điều 628 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc có thể được lập dưới các hình thức sau:
- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có công chứng.
- Di chúc bằng văn bản có chứng thực.
- Di chúc bằng miệng (chỉ áp dụng trong các trường hợp đặc biệt theo quy định của pháp luật).
Điều Kiện Để Di Chúc Bằng Văn Bản Hợp Pháp
Để di chúc bằng văn bản được coi là hợp pháp, nó cần đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015:
- Người lập di chúc phải minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc, không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.
- Nội dung di chúc không vi phạm các quy định của pháp luật và đạo đức xã hội.
- Hình thức di chúc phải phù hợp với quy định của pháp luật.
Lưu ý rằng di chúc của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi phải được lập thành văn bản và phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc người không biết chữ cần được lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
Yêu Cầu Công Chứng, Chứng Thực
Pháp luật Việt Nam không yêu cầu di chúc phải công chứng, chứng thực để có hiệu lực pháp lý, trừ các trường hợp cụ thể như di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc người không biết chữ phải có công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo tính hợp pháp.
2. Các Trường Hợp Di Chúc Có Giá Trị Như Di Chúc Được Công Chứng Hoặc Chứng Thực
Theo Điều 638 Bộ luật Dân sự 2015, một số trường hợp di chúc bằng văn bản có giá trị tương đương với di chúc đã được công chứng hoặc chứng thực bao gồm:
- Di chúc của quân nhân tại ngũ có xác nhận của thủ trưởng đơn vị từ cấp đại đội trở lên.
- Di chúc của người đang đi trên tàu biển hoặc máy bay có xác nhận của người chỉ huy phương tiện.
- Di chúc của người đang điều trị tại bệnh viện hoặc cơ sở chữa bệnh khác có xác nhận của người phụ trách cơ sở đó.
- Di chúc của người làm công việc khảo sát, thăm dò ở vùng rừng núi, hải đảo có xác nhận của người phụ trách đơn vị.
- Di chúc của công dân Việt Nam đang ở nước ngoài có chứng nhận của cơ quan lãnh sự hoặc đại diện ngoại giao Việt Nam.
- Di chúc của người bị tạm giam, tạm giữ, đang chấp hành hình phạt tù, hoặc tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh có xác nhận của người phụ trách cơ sở đó.
3. Các Nội Dung Chủ Yếu Của Di Chúc
Theo Điều 631 Bộ luật Dân sự 2015, một di chúc hợp pháp phải có các nội dung sau:
- Ngày, tháng, năm lập di chúc.
- Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc.
- Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản.
- Di sản để lại và nơi có di sản.
Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu. Nếu di chúc có nhiều trang, mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc. Trong trường hợp di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa, người viết di chúc hoặc người làm chứng phải ký tên bên cạnh các chỗ đã tẩy xóa hoặc sửa chữa.
4. Người Làm Chứng Cho Việc Lập Di Chúc
Theo Điều 632 Bộ luật Dân sự 2015, mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ các đối tượng sau:
- Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc.
- Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan đến nội dung di chúc.
- Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Kết Luận
Di chúc là một công cụ quan trọng để đảm bảo rằng ý chí của người lập di chúc được thực hiện sau khi họ qua đời. Hiểu rõ các quy định về công chứng và chứng thực di chúc sẽ giúp bạn đảm bảo di chúc của mình có giá trị pháp lý và tránh các tranh chấp không đáng có. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về việc lập di chúc hoặc công chứng, chứng thực, xin vui lòng liên hệ với các cơ quan tư pháp hoặc luật sư chuyên nghiệp để được tư vấn chi tiết.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn cái nhìn rõ ràng và chi tiết về yêu cầu công chứng và chứng thực di chúc.
